… vele weken later

Tweede helft augustus. Ik ben weer geruime tijd thuis. Ik ‘beloofde’ zes weken geleden op de blog met mijn epiloog te wachten tot alles een beetje bezonken zou zijn, allerlei gedachteflarden en -fragmenten weer als puzzelstukjes op hun plaats gevallen waren. Maar dat lijkt maar moeilijk te lukken.
Niettemin worden de diepste indrukken steeds verder naar de achtergrond gedrongen door de besognes van alledag. Alles is inmiddels weer opgepakt, niet alleen thuis maar ook daarbuiten: de heemkundevereniging (meteen weer verder met de finishing touch van het fotoboek dat naar de drukker moet), het filmcollectief (ik viel midden in de opnamen van een nieuwe speelfilm), het koor (dat me bij de repetitie verraste met een speciaal voor mij gezongen ‘Jésús, je voudrais te chanter sur la route’), mijn moeder, mijn broer… nog een beetje school in de vorm van de musical en een afscheidsavondje van een dierbare collega. En uiteraard het feest bij Gerry en Frans, een paar dagen later gevolgd door de 88e verjaardag van mijn moeder. Overal en altijd komt op de een of andere manier Santiago weer op de proppen. Je komt er niet los van.

Thuis gaat alles al snel weer zijn gangetje. Af en toe lijkt het net alsof je niet weg geweest bent. Wel slaap ik de eerste twee weken wat meer, vaker en langer. Ondanks de vele slaapuren onderweg lijkt het er toch behoorlijk ingehakt te hebben. Bij nader inzien eigenlijk logisch. Het waren ruim vijf weken van ‘keiharde lichamelijke arbeid’, een fysieke aanslag op je lichaam. Na afloop daarvan ben je - hoe vreemd dat ook mag klinken - aan vakantie toe. Aan echte rust…

Pas tien dagen na onze aankomst in Santiago stapte ik voor het eerst weer op mijn fiets voor een ‘behoorlijk rondje’. Wat ging dat gemakkelijk, en nog steeds. Ik draai praktisch overal ‘de grote plaat’. De meest zuidelijke Limburgse klimmetjes, die ik jarenlang angstvallig gemeden heb, zoek ik nu op! Genietend van de kracht in mijn benen. Met als tijdelijk hoogtepunt de Zuid-Limburgse fietsvierdaagse. Drie dagen van meer dan 100 kilometer, een dag van wat minder. Ik heb het idee dat mijn lichamelijke conditie nog nooit zo goed geweest is. Maar aan de andere kant: voor mijn gevoel gebeurt dat fietsen nu wel zonder een concreet doel. Voorheen was het ‘trainen voor Santiago’. Dat doel is gehaald… en nu? Waarom nog fietsen? Ik weet het wel: bewegen, buitenlucht, gezondheid, goed voor bloeddruk, hart en bloedvaten, gewicht binnen de perken houden - ik ben 4 tot 5 kilo afgevallen… houden zo -, lijf en leden in conditie houden, enzovoort, enzovoort. Een hele trits belangrijke doelen. Maar toch… Niet dat ik een gapende leegte ervaar, mijn draai niet kan vinden, regressief hunker naar de Camino, verdrietig ben omdat het afgelopen is… nee, daar heb ik geen last van. Maar met twee benen terug op aarde ben ik nog steeds niet helemaal.

Ik heb veel nagedacht over verschillende elementen in mijn leven die ik graag anders zou willen in het ‘post-compostelaanse’ leven, na het bereiken van mijlpaal nul. Maar is dat nu te merken? Ben ik veranderd? Volgens Louise nauwelijks. Binnen de kortste keren zag ze me weer verstrikt raken in oude patronen: veel verschillende bezigheden, veel ‘weg’, weinig thuis… terwijl ik voor mijn gevoel toch bewust stevig aan de remmen ben gaan trekken om meer tijd vrij te maken voor thuis. Dat betekent dat je verschillende dingen moet laten vallen, afstoten. Dat is best moeilijk. Waar begin je?

Het was lang en vaak zwaar. Maar desondanks zou ik het voor geen goud hebben willen missen. Het was schitterend, leerrijk, boeiend, ontroerend, indrukwekkend, onvergetelijk. Ik heb geleefd van dag tot dag, het landschap en de tijd aan me voorbij laten gaan, vaak niet wetend welke dag het was, genoten van alle mooie momenten, verbeten doorgezet op de minder fijne dagen, regelmatig afgezien maar steeds weer snel hersteld nadat ik tijdens een klim kapot kwam te zitten en met een vertwijfeld “Dit is gekkenwerk..!” even de voeten op de grond zette, tegen de helling op hangend om te voorkomen dat mijn veel te zwaar bepakte fiets weer - samen met mij - terug bergaf gelopen zou zijn. Hoogte- en dieptepunten, ze horen er allemaal bij op zo´n tocht. De negatieve ervaringen raken op den duur echter overvleugeld door de positieve, die je uiteindelijk tot in lengte van jaren bij zullen blijven.
Het was een onvergetelijke ervaring, waaruit ik fysiek, maar vooral ook mentaal veel kracht heb geput. Heel bijzonder, uniek. Ik begrijp nu pas wat het ’Santiago-virus’ is. Met een warm gevoel van geluk, dankbaarheid en trots kijk ik op deze belevenis terug: het dagelijkse ritme van het onderweg zijn, bezig met tijd en afstand, het ingeslepen ritueel van inpakken, eten, fietsen, de was doen, het groeten van elkaar - de Camino verbroedert vreemden van alle nationaliteiten -, de kerken, steden, kathedralen, de legendes, de romantiek van de historie, de hele tocht .

De Camino is ‘op weg zijn’, steeds verder, met jezelf, naar een doel dat uiteindelijk het doel niet blijkt te zijn: het gaat om de reis, de weg zelf, de Camino. Ik ben blij dat die reis zo vlot en redelijk probleemloos verlopen is. Afgezien van twee lekke banden en een kapot zadel (allemaal in de eerste dagen..!) is erge materiaalpech ons bespaard gebleven. Ik voel me dankbaar dat ik weer gezond en wel thuis heb mogen komen. Het is mooi om te ervaren hoe het lichaam zich aanpast aan wat er gevraagd wordt. Je voelt met de dag je kracht groeien, vooral bij het klimmen. Een mens kan vaak meer dan hij zelf denkt. Maar doseren blijft wel van belang. De toekomst zal leren hoe sterk er écht uit ben gekomen.

Tijdens de (lange en intensieve) voorbereiding van de pelgrimage kwam ik een tekst tegen van een mij onbekend iemand, waar ik me nu, na alles meegemaakt te hebben, volledig in kan vinden.
Ik heb de Camino gefietst, mezelf en mijn schelp naar Santiago de Compostela gebracht. De tocht heeft me als mens sterker gemaakt en gevormd tot pelgrim. Ik heb mezelf ervaren, mezelf in anderen, en anderen in mezelf. Ik ben mezelf tegengekomen en heb ervan geleerd. Ik heb de route ondergaan tot in mijn diepste vezels, elk spoor staat gegrift in mijn gedachte. Ik heb volop genoten van de natuur in zijn voortdurend wisselende gedaanten. Cultuur en bouwkunst heb ik in me opgenomen en een plaats gegeven waar ik er altijd van kan blijven genieten. Stilte en inkeer heb ik gezocht en de rijkdom ervan ervaren. Ik heb het allemaal beleefd, het ondergaan en toegevoegd aan de rijkdom van mijn leven. Het zal me altijd bijblijven. Iedere dag. Dankbaar ben ik, dat ik dit mocht doen. Dankbaar ben ik, dat het me gegeven is om dit te hebben kúnnen doen. Ik voel me ongelofelijk rijk.

Ik ben nog steeds niet naar de kapper geweest. Mijn haardos is verwilderd. Voor mijn gevoel ademt het een zekere vrijheid, onbekommerdheid, ‘laat maar komen zoals het komt‘… maar je voelt je omgeving het juiste moment zoeken, taxeren, om er iets correctiefs over te zeggen. Dan trek ik de vergelijking met Samson… lange haren weg, kracht kwijt. Er wordt gelachen. Maar toch, wanneer zal ik me weer totaal laten onderdompelen in de maatschappelijke whirlpool van aanpassing, zo groot mogelijke uniformiteit en onopvallendheid?

Ik heb de campingspullen nog steeds niet opgeruimd. Ik wil de zomer die een van mijn innigste dromen vervulde zo lang mogelijk laten duren. Ik vrees dat het pas echt afgelopen, voorbij, zal zijn als alle spullen weer definitief op hun plaats in de kast opgeborgen liggen.

Op 14 augustus, daags voor Maria Hemelvaart, een prachtige dag, fietste ik eindelijk naar Val Dieu om bij Maria een kaarsje op te steken en Haar te bedanken voor Haar bijstand. Mijn gedachten gingen terug naar die grijze, druilerige 28ste mei, toen we hier gepakt en gezakt ons eerste kaarsje opstaken, op de eerste dag van onze pelgrimstocht naar Santiago. De eerste van 37 dagen onderweg zijn… de hele fantastische reis nog in de hele onafzienbare lengte vóór ons. De tijd vliegt. Maar herinneringen blijven, waarvan sommige voor altijd.

De Camino zal nog lang nazinderen. Slechts zij die hem zelf ook ‘gedaan’ hebben kunnen begrijpen wat ik bedoel.